Stan superwizji coachingu w Polsce AD 2021

Jak można dziś ocenić stan superwizji coachingu w Polsce?

Popularność superwizji coachingu

W związku z brakiem takich analiz, które zwykle wykonywane sa przez lokalne organizacje zrzeszające superwizorów (w Polsce nie działa) lub lokalne organizacje coachingowe, mogę bazować tylko na obserwacjach własnych i raportach europejskich (np. EMCC). 

Z moich obserwacji jako superwizorki wynika, że w Polsce wciąż niewielu coachów korzysta z regularnej superwizji. Po tym, ile pracy mają akredytowani superwizorzy Izby Coachingu (ok. 70 osób, z czego czynna jest połowa), widać, że superwizuje się około 10% populacji coachów w Polsce. 

Są to zwykle coachowie akredytowani, po długich i dobrej jakości kursach, w czasie których zaznali pierwszych sesji w stylu refleksyjnego dialogu. 

Dlaczego większość coachów w Polsce nie korzysta z superwizji?

Z czego to wynika? Możemy się tylko domyślać, że być może wynika to z takich faktów, jak:


  • Niewiedza dotycząca tego, czemu służy superwizja
  • Nieznajomość korzyści  płynących z superwizji
  • Brak organizacji dedykowanej promowaniu superwizji w Polsce
  • Niewiele szkół coachingu, które wprowadziły obowiązek superwizji do kursów coachingowych
  • Najbardziej popularna organizacja branżowa (ICF) od niedawna zaledwie rekomenduje, ale nie wymaga, superwizji
  • Organizacje z obowiązkiem superwizji (EMCC, Izba Coachingu) mają niewielką liczbę kursów akredytowanych w Polsce
  • Skromny dostęp do superwizorów  z powodu ich niewielkiej liczby
  • Brak w Polsce akredytowanych szkoleń dla superwizorów
  • Niekorzystny stosunek koszt sesji vs korzyści
  • Konieczność dedykowania czasu na sesję.

Stosunek organizacji branżowych do superwizji coachingu

Na szczęście obecnie w Polsce toczy się proces ujednolicania rozumienia branży coachingowej, czym jest i czemu służy superwizja.  To z pewnością zmieni sytuację na lepsze.

Sądzę, że popularność superwizji wzrośnie w związku z tym, że jak dotąd największy gracz wśród organizacji coachingowych – ICF – wprowadził ją w końcu do swojej oferty. Na razie jako rekomendację, a nie standard. Ale nie ma mowy już o tym, że „efektywność superwizji coachingu jest niezweryfikowana”, jak można było przeczytać na stronie ICF do 2018 roku.

Do 2019 roku większość coachów ICF utrzymywało, że analogiczną rolę pełni dla nich tzw. proces mentor coachingowy.

Czy mentor-coaching to to samo, co superwizja? 

Eksperci superwizji, ale takze ICF, jednoznacznie okreslają, że sesja mentor-coachingowa nie jest sesją superwizyjną. Pełni inne funkcje i ma inny charakter.

Sesja mentor-coachingu jest skupiona wyłącznie na kompetencjach ICF, umiejętnościach i konkretnych zachowaniach coacha w czasie sesji. 

Superwizja to  spersonalizowana relacja odmienna w charakterze niż szkolenie i wydarzająca się niezależnie od uczestnictwa w kursie.

Stąd mentor-coachowie ICF nie są superwizorami i posługują się innymi umiejętnościami oraz pracują w innych ramach kompetencyjnych niż superwizorskie. 

Rozumienie superwizji coachingu według organizacji coachingowych obecnych w Polsce

Po niedawnej zmianie podejścia ICF do superwizji definicje EMCC, ICF i Izby Coachingu są już bardziej zbliżone. Zaznaczmy, że zarówno EMCC, jak i Izba Coachingu, wprowadziły superwizję jako standard na początku swojego funkcjonowania. EMCC od 2002 roku, Izba Coachingu od 2009 roku.

Wciąż jednak definicje te różnią się – przede wszystkim w nacisku, jaki kładą na różne funkcje superwizji.

1. EMCC wskazuje na równorzędność 3 głównych funkcji:  rozwoju kompetencji, rozwoju jakości i etyki pracy oraz wsparcia coacha. Izba Coachingu podkreśla wsparcie doświadczeniem i ekspertyzą oraz myśleniem systemowym.  ICF nazywa superwizję procesem edukacyjnym przekładającym się na rozwój coacha i procesów coachingowych , które prowadzi.

2. Z kolei z punktu widzenia ról pełnionych przez superwizora wobec osoby superwizowanej organizacje wskazują, ze superwizor pełni  odpowiednio: rolę coacha i doradcy (ICF); rolę coacha , mentora i trenera (Izba Coachingu); rolę wspierającą i rolę facylitora procesu refleksji i uczenia się (EMCC).

 Definicje superwizji

(źródło: www organizacji):

Superwizja wg EMCC

Interakcja, która ma miejsce, kiedy mentor albo coach przedstawiają superwizorowi swoje doświadczenia z pracy coachingowej albo mentorskiej po to, aby uzyskać wsparcie oraz zaangażować się w refleksyjny dialog i uczenie się oparte na współpracy. Czynią to dla rozwoju i korzyści płynących dla nich, ich klientów i ich organizacji.

Superwizja wg Izby Coachingu

Superwizja to formalny proces profesjonalnego wsparcia coacha ze strony superwizora, czyli doświadczonego i odpowiednio przeszkolonego coacha. Zapewnia on coachowi poddającemu się superwizji rozwój, podnoszenie efektywności jego praktyki coachingowej, lepsze zrozumienia klienta i jego systemu oraz swojej roli w systemie klienta. Odbywa się poprzez interaktywną refleksję, odnoszenie się do standardów i modeli oraz dzielenie się ekspertyzą, dlatego superwizor naprzemiennie pełni kilka ról: coacha, mentora, trenera.

Superwizja wg ICF

Superwizja jest procesem uczenia się doświadczonego coacha przy wsparciu superwizora. Ma ona na celu lepsze zrozumienie prowadzonych procesów coachingowych, podniesienie kompetencji oraz rozwój coacha. Przekłada się też na korzyści dla jego klientów. ICF rekomenduje profesjonalnym coachom regularne poddawanie się superwizji. Superwizja jest specyficzną relacją podobną do coachingowej z możliwymi elementami doradztwa. Nie jest to relacja edukacyjna jak mentor coaching.

Ciekawe, ile czasu zajmie spopularyzowanie superwizji tak, aby przynajmniej połowa z coachów korzystała z niej 4 x w roku?